Noam Chomsky

|lugar_nacemento = Filadelfia, Pensilvania |morte = |lugar_morte = |residencia = |nacionalidade = |cónxuxe = Carol Schatz |fillos = Aviva (1957)
Diane (1960)
Harry (1967). |etnia = |campo = Lingüística, filósofo, activista |alma_máter = Universidade de Pensilvania, Universidade Harvard |director_tese = |alumnos_tese = |coñecido = Gramática xenerativa
Gramática Universal
Gramática transformacional
Teoría do X'
Xerarquía de Chomsky
Gramática libre de contexto
Principios e parámetros, |influíu = |influído = Bertrand Russell, John Dewey, Mikhail Bakunin, Wilhelm von Humboldt, Adam Smith, Rudolph Rocker, Zellig Harris, Immanuel Kant, René Descartes, George Orwell, Karl Marx, C. West Churchman, W.V.O. Quine, Alan Turing |premios = |relixión = "Ateo secular" |sinatura=Chomskysignature.svg |notas = }} Avram Noam Chomsky, nado en Filadelfia, Pensilvania, o 7 de decembro de 1928, é un lingüista, filósofo, activista estadounidense, reverenciado nos círculos académicos como "''o pai da lingüística moderna''". Así mesmo tamén é unha das figuras máis recoñecidas no campo da filosofía analítica. É profesor emérito de lingüística no Instituto de Tecnoloxía de Massachusetts (MIT) e unha das figuras máis destacadas da lingüística do século XX, grazas aos seus traballos en teoría lingüística e ciencia cognitiva. É, así mesmo, recoñecido polo seu activismo político, caracterizado por unha forte crítica do capitalismo contemporáneo e da política exterior dos Estados Unidos. Definiuse politicamente a si mesmo como un anarquista ou socialista libertario. Foi sinalado polo ''New York Times'' como "o máis importante dos pensadores contemporáneos".

Propuxo a gramática xenerativa, disciplina que situou a sintaxe no centro da investigación lingüística. Con esta cambiou a perspectiva, os programas e métodos de investigación no estudo da linguaxe. A súa lingüística é unha teoría da adquisición individual da linguaxe e intenta ser unha explicación das estruturas e principios máis profundos da linguaxe. Postulou un aspecto ben definido de innatismo á mantenta da adquisición da linguaxe e a autonomía da gramática (sobre os outros sistemas cognitivos), así como a existencia dun «órgano da linguaxe» e dunha gramática universal. Opúxose con dureza ao empirismo filosófico e científico e ao funcionalismo, en favor do racionalismo cartesiano. Todas estas ideas chocaban frontalmente coas sostidas tradicionalmente polas ciencias humanas, o que concitou múltiples adhesións, críticas e polémicas que o acabaron convertendo nun dos autores máis citados.

Destaca a súa contribución ao establecemento das ciencias cognitivas a partir da súa crítica do condutismo de Skinner e das gramáticas de estados finitos, que puxo en cuestión o método baseado no comportamento do estudo da mente e a linguaxe que dominaba nos anos cincuenta. O seu enfoque naturalista no estudo da linguaxe influenciou a filosofía da linguaxe e da mente (ver a Harman e a Fodor). É o creador da xerarquía de Chomsky, unha clasificación de linguaxes formais de grande importancia en teoría da computación.

É tamén coñecido polo seu activismo político e polas súas críticas á política exterior dos Estados Unidos e doutros países, como Israel. Chomsky, que desvincula completamente a súa actividade científica do seu activismo político, descríbese así mesmo simpatizante do anarcosindicalismo (é membro do sindicato IWW) habendo tamén quen o asocia ao anarco comunismo ou ao comunismo de consellos. Chomsky é considerado unha figura influente no seu país de orixe e no mundo. Παρέχεται από τη Wikipedia