Περίληψη: | Το βιβλίο μου για τον Τσέχωφ αποτελείται από δυο μέρη. Στο Επίμετρο έχω μεταφέρει μερικά από τα υλικά μου που δε χρησιμοποίησα στο αφηγηματικό μέρος - ή απλώς τα σημείωσα. Ήθελα να κάνω την υπόδειξη στον αναγνώστη να διαβάσει τα παραθέματα παράλληλα με τα κεφάλαια του πρώτου μέρους - όπως είναι ταξινομημένα. Ακολούθησα αυτή τη λύση για ν' αποφύγω τα πολλά σχόλια που θ' απέβαιναν σε βάρος της αφηγηματικής οικονομίας, πράγμα δυο φορές ασυγχώρητο σ' ένα βιβλίο για τον Τσέχωφ. Έπειτα με τον τρόπο αυτό γίνεται πιο άμεση η επικοινωνία με τον συγγραφέα και την εποχή του, από την οποία και η φωνή του Τσέχωφ, όσο κοντά μας κι αν έρχεται, είναι αξεχώριστη...
Σ' ένα γράμμα του στον ποιητή Αλέξη Πλεσέγιεβ (9 του Απρίλη 1889) διαβάζουμε: "Ο σκοπός μου είναι να σκοτώσω δια μιας δυο λαγούς - να δώσω τη ζωή όπως ακριβώς είναι και ταυτόχρονα να δείξω πόσο ή ζωή αυτή έχει ξεστρατίσει από τη νόρμα. Ποια είναι η νόρμα δεν το ξέρω, όπως δεν το ξέρει κανείς μας. Όλοι ξέρουμε πότε μια πράξη είναι ανέντιμη, τι είναι όμως τιμή το αγνοούμε. Θα προσπαθήσω λοιπόν ν' ακολουθήσω τη γραμμή που υπαγορεύει η καρδιά κι έχει δοκιμαστεί από άλλους πιο δυνατούς και πιο σοφούς από μένα. Η γραμμή είναι η απόλυτη ελευθερία του ανθρώπου, ελευθερία από τον καταναγκασμό, από τις προλήψεις, από τη βαρβαρότητα, από τον διάβολο, ελευθερία από τα πάθη κλπ.".
Μιλά για ένα μυθιστόρημά του που δεν το έγραψε. Είναι όμως μια σκέψη που έχει διαποτίσει όλο το έργο του και τη ζωή του Τσέχωφ. Έτσι κι εγώ το βιβλίο μου δεν το βλέπω παρά σαν ένα, κατά το δυνατόν εμπεριστατωμένο, σχόλιο τούτης εδώ της σκέψης του. (Από τον πρόλογο της έκδοσης)
|