Περίληψη: | Δίνοντας στην αγάπη τέτοια πρωταρχική θέση, ο Ψυχάρης πιστεύει πως γνωρίζει τέλεια τη γυναικεία ψυχή. Οι γυναίκες αληθινά πήραν τεράστιο μέρος στη ζωή του. Μας ξομολογιέται κάπου, πως σαρανταέξι φορές αγάπησε, εξόν από τα διαβατιάρικα πουλιά, που απάντησε στο δρόμο του. Και πως εφτά από τις αγάπες του αυτές ήτανε “θανάσιμες”. Είναι λοιπόν το έργο του γεμάτο από την προσπάθεια ν’ αναλύσει τη γυναικεία ψυχή. Και πολλές φορές η φινέτσα του στην ανάλυση της γυναίκας είναι μεγάλη. Ωστόσο, καμιά από τις γυναίκες, που ζωγραφίζει, δεν κατόρθωσε να την υψώσει σε σύμβολο, σε μορφή ξεκάθαρη, πλαστική, ζωντανή. Χαρακτηριστικός γι΄αυτό που λέμε ο τύπος της Αγνής, που έδωκε και τ’ όνομά της στο μυθιστόρημα τουτο. Όταν διαβάσει κανείς και αποτελειώσει το έργο, η Αγνή έχει μείνει στη σκιά. Εκείνος που ανορθώνεται στην ψυχή μας και αφήνει τον αντίλαλό του είναι ο Αντρέας, δηλαδή ο ίδιος ο Ψυχάρης. Γιατί στ’ αλήθεια αυτόν μας αναλύει και αυτουνού είναι αλάκαιρη η περιπέτεια που περιγράφεται στο μυθιστόρημα. Η δικαίωση του Ψυχάρη ως γλωσσικού ρυθμιστή θα είναι απόλυτη. Ο Ψυχάρης ο γλωσσικός οδηγητής άφησε μια κληρονομιά ολοζώντανη και την άφησε όχι σε κείνους που ο ίδιος φανταζότανε. Την άφησε σε κείνους που πήραν στα χέρια τους αληθινά τον αγώνα για την ολοκληρωτική.
|