Ο έτερος εχθρός
«Μπροστά η Φιλίτσα και πίσω εγώ, ανηφορίσαμε για το σπίτι. Δεν βγάλαμε μιλιά σ' όλο τον δρόμο γιατί ένα πράγμα μόνο ήταν να πούμε κι αυτό δεν θα το λέγαμε ποτέ ο ένας στον άλλον, ποτέ πια όσο ζούσαμε, και πράγματι, ποτέ δεν το 'παμε. Μας έφτανε που, όταν θα ξημέρωνε η μέρα και θα πηγαίναμε...
Κύριοι συγγραφείς: | , |
---|---|
Μορφή: | |
Γλώσσα: | gre |
Έκδοση: |
Πόλις
2017
|
Θέματα: | |
Διαθέσιμο Online: | http://www.biblionet.gr/author/48348/%CE%95%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%AC%CE%B2%CE%B5%CF%84_%CE%A7%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85 |
id |
OAI-LARISA:41397 |
---|---|
spelling |
OAI-LARISA:413972022-01-14T11:30:08ZΟ έτερος εχθρόςΧρονοπούλου, ΕλισάβετΤσουμαχίδου, Μαρία, editorΠόλις2017gre«Μπροστά η Φιλίτσα και πίσω εγώ, ανηφορίσαμε για το σπίτι. Δεν βγάλαμε μιλιά σ' όλο τον δρόμο γιατί ένα πράγμα μόνο ήταν να πούμε κι αυτό δεν θα το λέγαμε ποτέ ο ένας στον άλλον, ποτέ πια όσο ζούσαμε, και πράγματι, ποτέ δεν το 'παμε. Μας έφτανε που, όταν θα ξημέρωνε η μέρα και θα πηγαίναμε στον μπακάλη με το δελτίο, θα παίρναμε τρεις μερίδες ψωμί κι όχι δύο [...]. Τίποτ' άλλο δεν θυμάμαι από κει και πέρα. Ζήσαμε.» Στην περίοδο της γερμανικής κατοχής στην Αθήνα, εκτός απ' τον ίδιο τον κατακτητή, οι ήρωες των δέκα ιστοριών αντιμετωπίζουν κι έναν διαφορετικό εχθρό: Κάτω απ' το κράτος της πείνας και του τρόμου, απειλείται η συλλογική ηθική υπόσταση. Βλέπουν να καταλύεται γύρω τους ό,τι συνιστά την έννοια του «ανθρώπινου». Βλέπουν τους γύρω ή και τον εαυτό τους να οπισθοδρομούν σε βαθμίδες πρωτογονικές. Επιβίωσαν. Το τίμημα της επιβίωσης το κράτησαν μέσα τους, ένα μυστικό που το βάρος του συνόδευσε την υπόλοιπη ζωή τους. Για να μπορέσουν να συνεχίσουν, άλλοι χρειάστηκε να το ξεχάσουν, άλλοι να το ξορκίσουν, άλλοι να το ανασκευάσουν. (Ε.Χ., από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) Αν δούμε τα διηγήματα της Ελισάβετ Χρονοπούλου ως γυαλιά ενός καλειδοσκοπικού μηχανήματος προβολής συναισθημάτων, μπορούμε να διαβάσουμε μέσα σ' αυτά αλληλένδετες φωτογραφίες που προβάλλονται σε ένα ζοφερό σκηνικό. Από τη μια, οι εξωτερικές συνθήκες της κατοχής, της πείνας, του θανάτου, των διασπασμένων ανθρώπινων σχέσεων, κι από την άλλη οι εσωτερικές ρωγμές της ανασφάλειας, του φόβου, της καταπίεσης, που με τη σειρά τους οδηγούν στην εκμετάλλευση, στον σφετερισμό περιουσιών, στην προδοσία. Αυτή η σύνδεση αναδεικνύει αφενός τα συναισθήματα σε πρωταγωνιστές ενός γκρίζου θεάτρου, αφετέρου τα σκηνικά, η ατμόσφαιρα, η ανάπλαση ενός κλίματος, που ξεφεύγει από το συγκεκριμένο κι ανάγεται στο διαχρονικό, ίσως είναι πιο σημαντικά στην κατανόηση της ανθρώπινης συνθήκης. Κι αυτή η διαπίστωση μας οδηγεί πέρα από την Κατοχή. Κάθε περίοδος, όποτε ο κατακτητής σφίγγει όλο και περισσότερο τα λουριά, γεννά φαινόμενα εξαθλίωσης, ηθικής σήψης και κοινωνικής αναλγησίας.Νεοελληνική λογοτεχνίαΝεοελληνικό διήγημαhttp://www.biblionet.gr/author/48348/%CE%95%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%AC%CE%B2%CE%B5%CF%84_%CE%A7%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85URN:ISBN:978960435573041397 |
institution |
Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λάρισας "Κωνσταντίνος Κούμας" |
collection |
Κατάλογος |
language |
gre |
topic |
Νεοελληνική λογοτεχνία Νεοελληνικό διήγημα |
spellingShingle |
Νεοελληνική λογοτεχνία Νεοελληνικό διήγημα Χρονοπούλου, Ελισάβετ Τσουμαχίδου, Μαρία, editor Ο έτερος εχθρός |
description |
«Μπροστά η Φιλίτσα και πίσω εγώ, ανηφορίσαμε για το σπίτι. Δεν βγάλαμε μιλιά σ' όλο τον δρόμο γιατί ένα πράγμα μόνο ήταν να πούμε κι αυτό δεν θα το λέγαμε ποτέ ο ένας στον άλλον, ποτέ πια όσο ζούσαμε, και πράγματι, ποτέ δεν το 'παμε. Μας έφτανε που, όταν θα ξημέρωνε η μέρα και θα πηγαίναμε στον μπακάλη με το δελτίο, θα παίρναμε τρεις μερίδες ψωμί κι όχι δύο [...].
Τίποτ' άλλο δεν θυμάμαι από κει και πέρα.
Ζήσαμε.»
Στην περίοδο της γερμανικής κατοχής στην Αθήνα, εκτός απ' τον ίδιο τον κατακτητή, οι ήρωες των δέκα ιστοριών αντιμετωπίζουν κι έναν διαφορετικό εχθρό: Κάτω απ' το κράτος της πείνας και του τρόμου, απειλείται η συλλογική ηθική υπόσταση. Βλέπουν να καταλύεται γύρω τους ό,τι συνιστά την έννοια του «ανθρώπινου». Βλέπουν τους γύρω ή και τον εαυτό τους να οπισθοδρομούν σε βαθμίδες πρωτογονικές.
Επιβίωσαν.
Το τίμημα της επιβίωσης το κράτησαν μέσα τους, ένα μυστικό που το βάρος του συνόδευσε την υπόλοιπη ζωή τους. Για να μπορέσουν να συνεχίσουν, άλλοι χρειάστηκε να το ξεχάσουν, άλλοι να το ξορκίσουν, άλλοι να το ανασκευάσουν. (Ε.Χ., από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Αν δούμε τα διηγήματα της Ελισάβετ Χρονοπούλου ως γυαλιά ενός καλειδοσκοπικού μηχανήματος προβολής συναισθημάτων, μπορούμε να διαβάσουμε μέσα σ' αυτά αλληλένδετες φωτογραφίες που προβάλλονται σε ένα ζοφερό σκηνικό. Από τη μια, οι εξωτερικές συνθήκες της κατοχής, της πείνας, του θανάτου, των διασπασμένων ανθρώπινων σχέσεων, κι από την άλλη οι εσωτερικές ρωγμές της ανασφάλειας, του φόβου, της καταπίεσης, που με τη σειρά τους οδηγούν στην εκμετάλλευση, στον σφετερισμό περιουσιών, στην προδοσία. Αυτή η σύνδεση αναδεικνύει αφενός τα συναισθήματα σε πρωταγωνιστές ενός γκρίζου θεάτρου, αφετέρου τα σκηνικά, η ατμόσφαιρα, η ανάπλαση ενός κλίματος, που ξεφεύγει από το συγκεκριμένο κι ανάγεται στο διαχρονικό, ίσως είναι πιο σημαντικά στην κατανόηση της ανθρώπινης συνθήκης.
Κι αυτή η διαπίστωση μας οδηγεί πέρα από την Κατοχή. Κάθε περίοδος, όποτε ο κατακτητής σφίγγει όλο και περισσότερο τα λουριά, γεννά φαινόμενα εξαθλίωσης, ηθικής σήψης και κοινωνικής αναλγησίας. |
format |
|
author |
Χρονοπούλου, Ελισάβετ Τσουμαχίδου, Μαρία, editor |
author_facet |
Χρονοπούλου, Ελισάβετ Τσουμαχίδου, Μαρία, editor |
author_sort |
Χρονοπούλου, Ελισάβετ |
title |
Ο έτερος εχθρός |
title_short |
Ο έτερος εχθρός |
title_full |
Ο έτερος εχθρός |
title_fullStr |
Ο έτερος εχθρός |
title_full_unstemmed |
Ο έτερος εχθρός |
title_sort |
ο έτερος εχθρός |
publisher |
Πόλις |
publishDate |
2017 |
url |
http://www.biblionet.gr/author/48348/%CE%95%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%AC%CE%B2%CE%B5%CF%84_%CE%A7%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85 |
work_keys_str_mv |
AT chronopoulouelisabet oeterosechthros AT tsoumachidoumariaeditor oeterosechthros |
_version_ |
1735091362329526272 |