Περίληψη: | Περισσότερο γνωστός από το μυθιστόρημά του Λουκής Λάρας (1879) και για το ρόλο του στην αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων (1896), ο Βικέλας ξεχωρίζει και για ένα άλλο κείμενό του, το οποίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, και μας βοηθά να κατανοήσουμε το πώς βλέπει την Ελλάδα και την πρόοδό της στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα. Πρόκειται για το ταξιδιωτικό του Από Νικοπόλεως εις Ολυμπίαν [το οποίο κυκλοφόρησε την ίδια χρονιά πρώτα στα γαλλικά De Νicopolis a Οlympie (1885)] και αποτελείται από δεκαπέντε επιστολές στο φίλο του μαρκήσιο de Queux de Saint Ηilaire. Το κείμενο αυτό παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί ο Βικέλας απευθύνεται και στο ελληνικό και στο γαλλικό κοινό καθώς προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις δυτικές αρχαιολογικές ιδεοληψίες και την επιθυμία του να παρουσιάσει μια χώρα που εκσυγχρονίζεται. Το ταξιδιωτικό, επίσης, θέτει και άλλα ενδιαφέροντα ερωτήματα: ως ποιο βαθμό ο Βικέλας υιοθετεί τους τρόπους των ξένων ταξιδιωτών όσον αφορά την αναπαράσταση της Ελλάδας, ποια είναι η θέση του για τη Μεγάλη Ιδέα ή η στάση του στο θέμα της ιστορικής συνέχειας του ελληνισμού και πώς μπορεί το ταξιδιωτικό του να συγκριθεί με το Ταξίδι μου του Ψυχάρη. Σε αυτό το βιβλίο ο Βικέλας ενεργεί και ως θιασώτης του πεφωτισμένου κοσμοπολιτισμού και ως υποστηρικτής του παραδοσιακού τρόπου ζωής. Μετεωρίζεται μεταξύ αρχαιότητας και νεοτερικότητας, ευρωπαϊκού ιματισμού και φουστανέλας, καφέ-αμάν και καφέ-σαντάν: «Ο δεύτερος, καθώς γνωρίζεις, εκπροσωπεί τον πολιτισμόν της Δύσεως· διά του Καφέ-Αμάν επιστρέφομεν ή, μάλλον ειπείν, μένομεν εις την Ανατολήν». Οντας εξοικειωμένος με τις ευρωπαϊκές προσδοκίες και τα πολιτισμικά στερεότυπα, ο Βικέλας ενθαρρύνει τους αναγνώστες του να επισκεφθούν την Ελλάδα προτού η χώρα μεταμορφωθεί από την επερχόμενη ανάπτυξη και το δυτικό πολιτισμό καθώς προβάλλει μια εικόνα της Ελλάδας που αλλάζει και εκσυγχρονίζεται: «Εντός της εβδομάδος ταύτης εγκαινιάζονται οι Θεσσαλικοί σιδηρόδρομοι, εντός ενός έτους τελειώνει η γραμμή από Αθήνας εις Κόρινθον η οποία, διχοτομούμενη εκεί, θα παρεκταθή μέχρις Αργους και μέχρι Πατρών». Οραματίζεται ακόμη και την τουριστική ανάπτυξη της χώρας: «Ωστε λοιπόν εντός δέκα ή δεκαπέντε ετών δεν θα λογίζεται ως κατόρθωμα η περιήγησις.
|