Φαναριώτικα και αστικά στιχουργήματα στην εποχή του νεοελληνικού Διαφωτισμού
Βιβλιογραφία: σ. [481]-488
| Κύριοι συγγραφείς: | , , , , , , , , |
|---|---|
| Μορφή: | |
| Γλώσσα: | gre |
| Έκδοση: |
Ακαδημία Αθηνών, Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού
2013
|
| Θέματα: |
| id |
OAI-LARISA:44801 |
|---|---|
| institution |
Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λάρισας "Κωνσταντίνος Κούμας" |
| collection |
Κατάλογος |
| language |
gre |
| topic |
Νεοελληνικός Διαφωτισμός Νεοελληνική Ποίηση Νεοελληνικη ποίηση |
| spellingShingle |
Νεοελληνικός Διαφωτισμός Νεοελληνική Ποίηση Νεοελληνικη ποίηση Vitti, Mario Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister, Ίλια, editor Kappler, Matthias, editor Berger, Albrecht Καρανάσιος, Χαρίτων, editor Χοτζάκογλου, Χαράλαμπος, editor Ακαδημία Αθηνών, Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού, publisher Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών, publisher Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών, publisher Φαναριώτικα και αστικά στιχουργήματα στην εποχή του νεοελληνικού Διαφωτισμού |
| description |
Βιβλιογραφία: σ. [481]-488
|
| format |
|
| author |
Vitti, Mario Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister, Ίλια, editor Kappler, Matthias, editor Berger, Albrecht Καρανάσιος, Χαρίτων, editor Χοτζάκογλου, Χαράλαμπος, editor Ακαδημία Αθηνών, Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού, publisher Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών, publisher Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών, publisher |
| author_facet |
Vitti, Mario Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister, Ίλια, editor Kappler, Matthias, editor Berger, Albrecht Καρανάσιος, Χαρίτων, editor Χοτζάκογλου, Χαράλαμπος, editor Ακαδημία Αθηνών, Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού, publisher Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών, publisher Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών, publisher |
| author_sort |
Vitti, Mario |
| title |
Φαναριώτικα και αστικά στιχουργήματα στην εποχή του νεοελληνικού Διαφωτισμού |
| title_short |
Φαναριώτικα και αστικά στιχουργήματα στην εποχή του νεοελληνικού Διαφωτισμού |
| title_full |
Φαναριώτικα και αστικά στιχουργήματα στην εποχή του νεοελληνικού Διαφωτισμού |
| title_fullStr |
Φαναριώτικα και αστικά στιχουργήματα στην εποχή του νεοελληνικού Διαφωτισμού |
| title_full_unstemmed |
Φαναριώτικα και αστικά στιχουργήματα στην εποχή του νεοελληνικού Διαφωτισμού |
| title_sort |
φαναριώτικα και αστικά στιχουργήματα στην εποχή του νεοελληνικού διαφωτισμού |
| publisher |
Ακαδημία Αθηνών, Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού |
| publishDate |
2013 |
| work_keys_str_mv |
AT vittimario phanariōtikakaiastikastichourgēmatastēnepochētouneoellēnikoudiaphōtismou AT chatzēpanagiōtēsangmeisteriliaeditor phanariōtikakaiastikastichourgēmatastēnepochētouneoellēnikoudiaphōtismou AT kapplermatthiaseditor phanariōtikakaiastikastichourgēmatastēnepochētouneoellēnikoudiaphōtismou AT bergeralbrecht phanariōtikakaiastikastichourgēmatastēnepochētouneoellēnikoudiaphōtismou AT karanasioscharitōneditor phanariōtikakaiastikastichourgēmatastēnepochētouneoellēnikoudiaphōtismou AT chotzakogloucharalamposeditor phanariōtikakaiastikastichourgēmatastēnepochētouneoellēnikoudiaphōtismou AT akadēmiaathēnōnkentronereunēstoumesaiōnikoukaineouellēnismoupublisher phanariōtikakaiastikastichourgēmatastēnepochētouneoellēnikoudiaphōtismou AT panepistēmiokyproutmēmabyzantinōnkaineoellēnikōnspoudōnpublisher phanariōtikakaiastikastichourgēmatastēnepochētouneoellēnikoudiaphōtismou AT etaireiakypriakōnspoudōnpublisher phanariōtikakaiastikastichourgēmatastēnepochētouneoellēnikoudiaphōtismou |
| _version_ |
1758117207212032000 |
| spelling |
OAI-LARISA:448012023-02-17T05:12:21ZΦαναριώτικα και αστικά στιχουργήματα στην εποχή του νεοελληνικού ΔιαφωτισμούVitti, MarioΧατζηπαναγιώτη-Sangmeister, Ίλια, editorKappler, Matthias, editorBerger, AlbrechtΚαρανάσιος, Χαρίτων, editorΧοτζάκογλου, Χαράλαμπος, editorΑκαδημία Αθηνών, Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού, publisherΠανεπιστήμιο Κύπρου, Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών, publisherΕταιρεία Κυπριακών Σπουδών, publisherΑκαδημία Αθηνών, Κέντρον Ερεύνης του Μεσαιωνικού και Νέου Ελληνισμού2013greΒιβλιογραφία: σ. [481]-488 Ευρετήριο: σ. [489]-556Τα φαναριώτικα και αστικά στιχουργήματα, ανώνυμα ή επώνυμα ποιήματα και άσματα, αποτελούν οπωσδήποτε το πιο δημοφιλές και ενδεχομένως το μεγαλύτερο κομμάτι της νεοελληνικής λογοτεχνίας της εποχής του Διαφωτισμού. Παρότι από το 1790 και εξής πολλά από αυτά δημοσιεύτηκαν είτε αυτόνομα είτε ενσωματωμένα σε άλλα κείμενα, ή συμπεριλήφθηκαν σε έντυπες ανθολογίες, η πλειονότητά τους παραδίδεται σε χειρόγραφη μορφή. Περιέχονται στις γνωστές "μισμαγιές", "μισμαγιά" ή "καταστιχάκια", χειρόγραφες συλλογές του 18ου και 19ου αι. με σύμμικτο, συνήθως, περιεχόμενο. Ένας σημαντικός αριθμός τέτοιων χειρογράφων, περί τα 50, απόκεινται σήμερα σε ελληνικές και ρουμανικές βιβλιοθήκες πλην δύο περιπτώσεων, το υλικό των χειρόγραφων συλλογών είναι ανέκδοτο. Αντίθετα από το δημοτικό τραγούδι, τα φαναριώτικα τραγούδια και ποιήματα ή στιχουργήματα είναι δημιούργημα ενός περιβάλλοντος και πολιτισμού του άστεως. Πρωτοεμφανίστηκαν στην Κωνσταντινούπολη, πιθανότατα κατά το πρώτο μισό του 18ου αι., και ήδη στο δεύτερο μισό του απαντούν στο ευρύτερο φαναριώτικο περιβάλλον, δηλαδή όχι μόνο στην Πόλη, αλλά και στο Βουκουρέστι και στο Ιάσιο. Από εκεί διαδόθηκαν σε άλλες περιοχές του ελληνόφωνου χώρου, από τη Μικρά Ασία μέχρι τα Επτάνησα, αλλά και στις ελληνικές παροικίες της Διασποράς. [...] Παρά το ενδιαφέρον που παρουσιάζουν, τα φαναριώτικα στιχουργήματα παραμένουν ένα άγνωστο κομμάτι της νεοελληνικής γραμματείας. Το κενό αυτό της έρευνας εξηγείται σε μεγάλο βαθμό από την έλλειψη βιβλιογραφικής και εκδοτικής υποδομής. Οι χειρόγραφες συλλογές στιχουργημάτων είναι αβιβλιογράφητες ως σώμα και, όπως σημειώθηκε, εκτός από δύο είναι όλες ανέκδοτες. Οι ελλείψεις αυτές, σε συνδυασμό με τις εγγενείς δυσκολίες της έρευνας χειρόγραφων πηγών (δυσχέρειες πρόσβασης, κοπιώδης ανάγνωση και μεταγραφή, υψηλή συχνότητα προβλημάτων πατρότητας και χρονολόγησης), επηρέασαν ανασταλτικά τη συστηματική έρευνα των φαναριώτικων στιχουργημάτων. Εξίσου ή ακόμη περισσότερο ανασταλτατικά λειτούργησε η αρνητική αξιολόγηση των κειμένων αυτών εκ μέρους της πλειοψηφίας των γραμματολόγων, οι οποίοι, εν αγνοία συχνά του υπάρχοντος υλικού και μη διακρίνοντας ανάμεσα στους διαφορετικούς ορίζοντες προσδοκιών, προσέγγιζαν και αξιολογούσαν τα έργα της εποχής του νεοελληνικού Διαφωτισμού μέσα από αντιλήψεις περί λογοτεχνίας και λογοτεχνικότητας, οι οποίες είχαν διαμορφωθεί σε πολύ μεταγενέστερα χρόνια. Η αναθεώρηση της στάσης αυτής εγκαινιάστηκε πριν από τρεις περίπου δεκαετίες, όταν μελετητές του νεοελληνικού Διαφωτισμού άρχισαν να διερευνούν συστηματικότερα την εξέλιξη της πλασματικής πεζογραφίας του 18ου αιώνα. Απόρροια της ενασχόλησης με το "Σχολείον των ντελικάτων εραστών" (1790) του Ρήγα και με το "Έρωτος αποτελέσματα" (1792), το πλήθος των αποριών που προέκυψε με αφορμή τα στιχουργήματα που ήταν ενοφθαλμισμένα στα δύο λογοτεχνικά, πεζά αφηγήματα υπέδειξε σταδιακά ένα ιδιαίτερο ερευνητικό πεδίο. Η εξέλιξη του ενδιαφέροντος των ερευνητών και η συνακόλουθη ανατίμηση των φαναριώτικων και των αστικών στιχουργημάτων παρουσιάζεται αναλυτικά στον παρόντα τόμο από τον Mario Vitti, του οποίου οι έρευνες, μαζί με εκείνες της Άντειας Φραντζή και του Αλέξη Πολίτη, ανανέωσαν τους τρόπους προσέγγισης και έδωσαν καταλυτικά ερεθίσματα για τη διαμόρφωση νέων ερευνητικών προτάσεων. Ο ανά χείρας τόμος αποτελεί την πρώτη προσπάθεια να αποτιμηθούν συνολικά τα αποτελέσματα της προγενέστερης έρευνας για τα φαναριώτικα στιχουργήματα, να συγκροτηθεί ένας συστηματικός ερμηνευτικός διάλογος και να ανακαθοριστούν τα ερευνητικά ζητούμενα. [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)Νεοελληνικός ΔιαφωτισμόςΝεοελληνική Ποίηση Νεοελληνικη ποίησηURN:ISBN:978960404271544801 |