Περίληψη: | Οι επιστήμες του ανθρώπου, με την καταπληκτική τους πρόοδο, έφεραν μια συμβολή πρώτου μεγέθους στην αποκατάσταση της υπαρξιακής ενότητας του ανθρώπου με το περιβάλλον του και στην αποκάλυψη των θεμελιωδών δομών των αρχέτυπων εικόνων του ψυχισμού του, όπως και των σταθερών της δομής της ιερής παραδοσιακής σκέψης. Φανερώθηκε έτσι ότι ένα έργο ιερής τέχνης δεν είναι αντικείμενο αισθητικής -ότι η δομή ενός ναού (που πράγματι έχει φθάσει να είναι ένας ολοκληρωμένος "ναός") δεν μπορεί να περιορίζεται σε προβλήματα λειτουργικότητας, άνεσης, χωρητικότητας, ορατότητας, οικονομικότητας κ.λπ.
Η δυτική σκέψη έχει απομονωθεί για καιρό από την κατανόηση της συμβολικής νοοτροπίας. Σήμερα, με τη βοήθεια της συγκριτικής Θρησκειολογίας, της Εθνολογίας, της Σημειολογίας και της Ψυχανάλυσης, ο ερευνητής μπορεί να διεξαγάγει την ανάλυση ενός πολιτιστικού φαινομένου (όπως είναι ένα αρχιτεκτονικό μνημείο) σε πολλά επίπεδα, θεωρείται πια αναγκαία, για την επιστήμη, η κατανόηση των διεργασιών της σκέψης και των προθέσεων του δημιουργού ενός μνημείου τέχνης, ανεξάρτητα από τη δική μας σύγχρονη δυτική αντίληψη και νοοτροπία.
Το κλίμα της μυθικής και συμβολικής σκέψης ήταν ξένο για μας. Η θρησκευτική πίστη και το μυστηριακό βίωμα απέδρασαν από τη Δύση. Αναγκάζεται ο ερευνητής να αναζητήσει την ερμηνεία του δικού του πατρογονικού πολιτισμού στη συγκριτική εξέταση πολιτισμών άλλων, που έχουν παραμείνει όμως στην πνευματική εποχή του μύθου.
Ο χριστιανικός ναός και μαζί του το βαπτιστήριο δεν μπορεί να θεωρείται ένα φαινόμενο που εξηγείται μόνον ιστορικά, κοινωνικοοικονομικά, δομικά, λειτουργικά ή αισθητικά, γιατί είναι, πριν απ' όλα, μία ιερή μορφή που φέρνει σε εκδήλωση τη σύλληψη μιας Ιδέας, μιας κοσμοθεωρίας, μιας κοσμολογίας, ενός μυστικού βιώματος. Είναι ένα μυστηριακό σημείο στο χώρο, που κάνει χρήση της ύλης και των μορφών της για να απεικονίσει με ορατά μέσα το αόρατο και να καταστήσει το άγνωστο γνωστό. Γι' αυτό κάθε ιερό κτήριο βασίζεται σε θεμελιώδεις συμβολικές μορφές που ανταποκρίνονται στις αρχέτυπες δομές τις πιο βαθιές του ανθρώπινου πνεύματος. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
|