| Περίληψη: | ο 1950 περίπου ο Καραγκιοζοπαίχτης Σωτήρης Σπαθάρης (1892-1973) άρχισε, με την προτροπή φίλων του, να γράφει τ' Απομνημονεύματά του, που εκδόθηκαν για πρώτη φορά το 1960. Ο Άγγελος Σικελιανός θεωρεί το κείμενο αυτό μνημείο λόγου, στη σειρα των Απομνημονευμάτων του Μακρυγιάννη. Η σημερινή 4η έκδοση συμπληρώνεται με ένα κείμενο του Γιάννη Τσαρούχη για τους Σπαθάρηδες και πολλές ανέκδοτες έγχρωμες και μαυρόασπρες φωτογραφίες που παραχώρησε ειδικά ο γιος του Σωτήρη Σπαθάρη, ο Καραγκιοζοπαίχτης Ευγένιος Σπαθάρης και το Μουσείο Τσαρούχη. (Από την παρουσίαση της έκδοσης)
Το θέατρο του Καραγκιόζη είναι ένα θέατρο στατικό όπου η δράση βγαίνει απ' το αίσθημα και όχι από τη νευρική κίνηση. Οι φωνές του Καραγκιόζη... δυνατές, αγνές, μεσογειακές... όλη η νοστιμάδα της ελληνικής φυλής εκφρασμένη με ήχους. Ο Καραγκιόζης... μια καινούργια απρόοπτη έκφραση του προαιώνιου ελληνικού πόνου που γεννά η αδικία. Ο παραπονιάρης που καταφέρνει να εκφράσει και να γελοιοποιήσει μαζύ τον ανθρώπινο πόνο... Δίπλα σ' αυτόν... ο Χατζηαβάτης. Η μικρόψυχη ορθροφροσύνη, το μηδέν άγαν των μικρών.
Από όλον τον τύπο του Καραγκιόζη βγαίνει μια αναρχική ελευθερία, μεθυστική για τα μικρά παιδιά μα και για τους μεγάλους, που δε λογαριάζει τίποτα και που εν τούτοις μέσα στη γενική ειρωνεία του για τα πάντα μπορεί με ασύλληπτες διαβαθμίσεις ύφους να δείχνει το σεβασμό του...
Το σεβασμό του για τους ήρωες του 21... τους παπάδες και τους νεκρούς, τους γέρους και τις γριές, όπως και για τα μικρά παιδιά που πεινούν, χωρίς ποτέ να πάψει να ειρωνεύεται όλα αυτά. Είναι μια δικαιοσύνη που αναγνωρίζει στους άλλους αυτό που θέλουν να είναι, προερχόμενη από έναν δυστυχισμένο και πειναλέο αλήτη, στο βάθος από έναν πεσιμιστή, που παράδοξα σε γεμίζει ελπίδα για τη ζωή. Η αγνότης του Καραγκιόζη... είναι η αγνότης του ανθρώπου που δεν έχει πια ανάγκη να λέει ψέματα... Στον Καραγκιόζη συλλαμβάνει κανείς τον Έλληνα επ' αυτοφώρω να πιστεύει σταθερά και με υπερβολή κάποιες ιδέες που ήταν πάντα δικιές του. (Γιάννης Τσαρούχης, Επιθεώρηση Τέχνης, Φεβρουάριος-Μάρτιος 1959)
Ο συγγραφέας με γνήσιο ύφος λαϊκού αφηγητή περιγράφει τα παιδικά του χρόνια, τη βιοπάλη, τις περιπλανήσεις του στην ελληνική επαρχία, τον πόλεμο του '40, την πείνα. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου κάνει εκτενή αναφορά πάνω στην ιστορία, τους χαρακτήρες, τα σκηνικά και άλλα συστατικά στοιχεία του Καραγκιόζη. Πρόκειται για την πρόσφατη ιστορία του θεάτρου σκιών μέσα από τα βιώματα ενός από τους κορυφαίους καραγκιοζοπαίκτες που γέννησε η λαϊκή παράδοση. (Βαγγέλης Μπέκας, Ελευθεροτυπία, 18/12/2010)
|
|---|