| Shrnutí: | Το καλοκαίρι του 1944 ο καπετάν Λευτεριάς και ο Θανάσης Χατζής πορεύονταν καβάλα από τη Λιβαδειά στην Αταλάντη συζητώντας. Στη διασταύρωση για το Μαρτίνο, η συζήτηση γύρισε στην Ιστορία. "Έτσι κι αλλιώς η ιστορία δεν μπορεί παρά να μας δικαιώσει", είπε ο καπετάνιος. Και ο Θανάσης Χατζής, που από γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΕΑΜ μόλις είχε τοποθετηθεί γραμματέας της Κομματικής Οργάνωσης Περιοχής Στερεάς, απάντησε: "Εξαρτάται από κείνον που θα τη γράψει την ιστορία".
Η αγωνία για την Ιστορία διαπερνά όλα τα κείμενα των ανθρώπων της Αριστεράς που έζησαν έντονα τα γεγονότα της "θερμής" δεκαετίας του '40. Ο υπότιτλος της πρώτης εκδοχής του βιβλίου του Γεωργούλα Μπέικου, που γράφτηκε το 1958-1959 στη Γιούρα, ήταν Μαρτυρική Κατάθεση ενώπιον της Ιστορίας. Ο Γεωργούλας κατέγραψε τις αναμνήσεις του, γιατί θεωρούσε ότι "Την ιστορία θα τη γράψουμε εμείς, που έχουμε την τιμή να είμαστε από τους δημιουργούς της" και αργότερα, "αύριο", οι επιστήμονες ιστορικοί.
Για τους ιστορικούς, η χρήση μιας μαρτυρίας ως ιστορικής πηγής θέτει ως προϋπόθεση τη μελέτη της μνήμης και τον τρόπο δόμησής της. Οι γραπτές μαρτυρίες είναι έμμεσες, δευτερογενείς (σε σχέση με τα γεγονότα) πηγές. Καταγράφουν εκ των υστέρων βιωμένες εμπειρίες. Αποτελούν καταγραφές μνημονικών τόπων και η μνήμη είναι επιλεκτική, θυμάται αυτά που θέλει να θυμάται και πολλά γεγονότα τα αφήνει να πέσουν στη λησμονιά, άλλοτε συνειδητά και άλλοτε ασυνείδητα. [...] (Από την έκδοση)
|
|---|