| Περίληψη: | Στο κατώφλι του νέου αιώνα, όσο μελετούμε τον Κόντογλου, τόσο περισσότερο νιώθουμε ότι έχουμε ανάγκη να μαθητεύσουμε κοντά του. Μας αποκάλυψε την κατάφαση της ζωής μέσα από το φίλτρο του ανατολίτη, βυζαντινός και ευρωπαίος, αναχωρητής κι εγκόσμιος. Πρόσφυγας απ' τ' Αϊβαλί θα διακηρύξει στους Ελλαδίτες την πίστη του ότι η "τέχνη είναι χάρισμα μεγάλο, είναι όμως και χρέος μεγάλο. Αγώνας μέγιστος και έσχατος". Οι διαφορετικές του δραστηριότητες, οι τομές του στη λογοτεχνία και στη ζωγραφική, η καίρια παρέμβασή του σε κρίσιμα πνευματικά ζητήματα, η αγάπη του για την λαϊκή παράδοση, η άρνησή του να ενταχτεί σε κατεστημένες ομάδες, η μανική του πίστη στο Θεό με τη λαχτάρα του για τους νηπτικούς Πατέρες και η απέχθειά του στο στείρο ακαδημαϊσμό έχουν δημιουργήσει ένα ζωντανό μύθο, που εμπνέει και καθοδηγεί γόνιμα από το 1920, επηρεάζει τη γενιά του '30 και φθάνει μέχρι σήμερα μ' ένα έργο πολύμορφο και προφητικό, το οποίο εκδίδεται συστηματικά ιδίως μετά την μεταπολίτευση. Οι ποικίλες δημιουργικές του εκφράσεις αλληλοσυμπληρώνονται ενοποιώντας ένα όραμα για την Τέχνη, την Ιστορία, την Ορθοδοξία και τη Ρωμιοσύνη.
Αυτή η έκδοση, αφιερωμένη στον ένα αιώνα από τη γέννηση του Κόντογλου και στα τριαντάχρονα από την κοίμησή του, δεν περιορίζεται θεματολογικά σε κάποιο συγκεκριμένο αντικείμενο· παραμένει ανοιχτή σε σημερινές προσεγγίσεις που αναφέρονται σε όσο το δυνατόν περισσότερες εκφάνσεις της ζωής και του έργου του Κόντογλου από συγγραφείς και δημιουργούς όλων σχεδόν των γενεών, που τον γνώρισαν είτε προσωπικά είτε μέσα από το έργο του.
Στην επικοινωνία με όλους τους συνεργάτες-συγγραφείς διαπιστώθηκε ο θαυμασμός και η ευγνωμοσύνη που του τρέφουν αλλά και οι διαφορετικές εκτιμήσεις τους σε επί μέρους προβλήματα. Έτσι, συγκεντρώθηκε ένα ποσόν ύλης πρωτότυπο, που αναφέρεται στην εποχή του αλλά και στην εποχή μας, σε μνήμες και ζητήματα βιογραφικά, φιλολογικά, αισθητικά, παιδαγωγικά και σε θέματα που σχετίζονται με την περίφημη ιδεολογική ταυτότητα του δημιουργού. Κατ' αυτόν τον τρόπο ο τόμος αποκτά την αξία μαρτυρίας και συμβολής στην παραπέρα έρευνα, στη μελέτη και την εκτίμηση της προσωπικότητας και του πολυδιάστατου έργου του Κόντογλου με τα νέα στοιχεία που παρουσιάζονται. [...] (Από τον πρόλογο του επιμελητή)
|
|---|