| Περίληψη: | Ο Αυστριακός συγγραφέας Τόμας Μπέρνχαρντ (1931 - 1989) ανήκει στα τρομερά παιδιά της γερμανόφωνης μεταπολεμικής λογοτεχνίας. Ένας ιδιόρρυθμος αναχωρητής με φυγόκεντρη ψυχή και άρρωστο σώμα - έπασχε από χρόνιο πνευμονικό νόσημα.
Ό, τι περισσότερο απεχθανόταν ήταν ο αυστριακός μικροαστισμός, η περιρρέουσα υποκρισία και η -κατά τη γνώμη του αθεράπευτη- γερμανιή ψυχή. Η αδυναμία της προσωπικής ευτυχίας και η άπωση για τον κοινωνικό περίγυρο διοχετεύθηκαν σε μια λογοτεχνία γεμάτη σαρκασμό και υπαρξιακή μελαγχολία. Τα πεζά και τα θεατρικά του Μπέρνχαρντ μοιάζουν εκ πρώτης όψεως με έργα "μισανθρώπου". Μέχρι να αφουγκραστείς πίσω τους το ανατριχιαστικό κλάμα για τη χαρά που δεν ήρθε ποτέ.
Το ανά χείρας βιβλίο βρέθηκε στα κατάλοιπα του συγγραφέα και εκδόθηκε για πρώτη φορά πέρυσι, είκοσι ακριβώς χρόνια μετά το θάνατό του. Αποτυπώνει την αποστροφή του Μπέρνχαρντ για τους ακαδημαϊκούς επαίνους, τους λογοτεχνικούς θεσμούς και τις τιμές. Παρ' όλα αυτά τη δεκαετία του '60 αποδέχθηκε μια σειρά κρίσεων, από το Αυστριακό Κρατικό Βραβείο μέχρι το Βραβείο Μπύχνερ, τη σημαντικότερη λογοτεχνική διάκριση του γερμανόφωνου χώρου. Τα παρέλαβε όλα, αν και τα υποτιμούσε. Δεν περιφρονούσε όμως τα χρηματικά έπαθλα, που τον βοηθούσαν να αντιμετωπίζει, έστω και προσωρινά, τις μόνιμες οικονομικές δυσκολίες του.
Λίγο πριν από κάθε βράβευση ο Μπέρνχαρντ καταλαμβάνεται από αφόρητο άγχος, ιδίως όταν οφείλει να εκφωνήσει και κάποια ομιλία με τις στοιχειώδης, έστω, ευχαριστίες. Αισθάνεται ανίκανος να προετοιμάσει αυτές τις ομιλίες, καταφέρνει το πολύ πολύ να κρατήσει μερικές σημειώσεις λίγο πριν από την τελετή. Έτσι προέκυψαν τα σχεδόν παραληρηματικά λογύδρια που ο μεγάλος συγγραφέας εκφώνησε όντως σε ακαδημίες και σεβαστά πνευματικά ιδρύματα προκαλώντας ουκ ολίγα σκάνδαλα.
Με την απόσταση του χρόνου, τα σύντομα πεζά για τις βραβεύσεις και οι ομιλίες που περιλαμβάνονται σ' αυτό το βιβλίο αποκτούν μιαν άλλη διάσταση: Γίνονται ένα πικρόχολο σχόλιο για την πνευματική ζωή κάθε τόπου. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
|
|---|