| Περίληψη: | [...] Σε μια εποχή που ο ορθόδοξος μοναχισμός περνούσε σοβαρή κρίση παντού (στη Ρωσία λόγω της αντιμοναχικής πολιτικής και των αντεκκλησιαστικών διαταγμάτων του Πέτρου Α΄ και της Αικατερίνης Β΄, στο Άγιο Όρος και τα Βαλκάνια λόγω της τουρκικής κατοχής), ο όσιος Παΐσιος επιδίωξε και κατάφερε να φέρει στο προσκήνιο τα συγγράμματα των πατέρων της Εκκλησίας, ιδιαίτερα δε τα ασκητικά κείμενα. Ίδρυσε ολόκληρη ασκητικοφιλολογική σχολή για τη μετάφραση και έκδοση των κειμένων αυτών στη ρωσική και ρουμανική. Μετέφερε το πνεύμα και το τυπικό του Αγίου Όρους (όπου μόνασε και ανδρώθηκε πνευματικά) στις μονές που ίδρυσε, κι από κει διαδόθηκε σε πολλά άλλα μοναστήρια και κυρίως στη μονή της Όπτινα, που είχε καταπληκτική άνθιση κατά το 19ο αιώνα. Αποκατέστησε στα Βαλκάνια και στη Ρωσία τα "στάρτσεβο" (θεσμό των γερόντων), ανανέωσε την ασκητική παράδοση, κι επανέφερ τη νοερά προσευχή, που είχε σχεδόν ξεχαστεί.
Η κίνηση αυτή του Παΐσιου, δηλαδή η αναμόρφωση του ρουμανικού και ρωσικού μοναχισμού στα πρότυπα του Αγίου Όρους και η φιλολογική δραστηριότητά του για τα ασκητικά και μυστικά συγγράμματα, είχε τόσο μεγάλη απήχηση στους συγχρόνους του και τόσο καταλυτική επίδραση στον ίδιο το μοναχισμό, ώστε καταγράφηκε από τους εκκλησιαστικούς ιστοριογράφους ως "παϊσιανισμός" ή "παϊσιανό ρεύμα". [...]
Η αγιότητα του βίου και τα θαύματά του οδήγησαν τη ρωσική Εκκλησία πρόσφατα στο να τον αναγνωρίσει ως άγιο και να τον συμπεριλάβει στο αγιολόγιό της. [...]
(Από τον Πρόλογο του μεταφραστή)
|
|---|